Και τελικά, οι λέξεις ξεψύχησαν. Αφαιμάχθηκαν από τη λάμψη και την έντασή τους. Στερήθηκαν τη σπανιότητα και τη θεμελιώδη τους χρήση. Διατίθενται πια σε ανοιχτές αγορές γδυμένες από το ηχόχρωμα και το ειδικό τους βάρος, προσφέροντας απλόχερα την ημιμάθεια με αντίτιμο λίγη προσοχή.

Οι λέξεις φτώχυναν. Σταμάτησαν να αποτυπώνουν ακριβές αλήθειες και σπάνια νοήματα. Να σκιαγραφούν εικόνες όμορφες και πλούσια συναισθήματα. Έπαψαν να επιλέγονται με τη φειδώ και την ευλάβεια που άλλοτε προτιμούνταν, και κακομεταχειρίζονται πια βάναυσα απογυμνωμένες από ορθογραφική πληρότητα και γραμματική ευπρέπεια.

Οι λέξεις απαξιώθηκαν. Αποκόπηκαν από τη φυσική τους εξάρτηση από την ιστορία και θεμελιώνουν πια αυθαίρετα σε ένα τρεμάμενο παρόν. Κατάντησαν συνώνυμες της αοριστίας και της ασάφειας. Απώλεσαν τη διαλεκτική τους σχέση με την πληροφορία, την ακρίβεια και τη νόηση· και κατέληξαν να ανακυκλώνονται σε ρητορικές φανφάρες και φλύαρους δογματισμούς.

Οι λέξεις ατιμάστηκαν. Έρμαια στα χέρια δολοπλόκων που κατευθύνουν την κοινή γνώμη και δημαγωγούν. Όπλα στα χείλη λαοπλάνων που αποπροσανατολίζουν την ελεύθερη κρίση και χειραγωγούν. Καταπίνονται πια αμάσητες από τις μεγάλες και απαίδευτες μάζες, έχοντας υποκαταστήσει τη λειτουργία της κριτικής σκέψης με εκείνη της αφιλτράριστης επιλογής.

Οι λέξεις διαψεύστηκαν. Δεν αναδεικνύουν πια, μόνο εκθέτουν. Έπαψαν να οξύνουν τη γνώση και να προάγουν την αναζήτηση. Να φωτίζουν το παρελθόν και να εμπνέουν το μέλλον. Να γεφυρώνουν χάσματα και να χαράσσουν νέους δρόμους. Πλέον, καθιερώνουν την πεπατημένη και εύκολη οδό, επιλέγοντας φανερά το μονοπάτι της εσωτερικής φυγομαχίας έναντι του πνευματικού Γολγοθά.

Οι λέξεις απομυθοποιήθηκαν. Συμπυκνώθηκαν και στοιβάχτηκαν σε παλιά βιβλία σαν πολίτικες συνταγές. Έχασαν τις ρίζες και τον αντικειμενικό σκοπό τους και σκορπίστηκαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα θρέφοντας ματαιότητες και πληγωμένους εγωισμούς. Στριμώχνονται σε κακογραμμένα μπλογκς, κενόδοξους τοίχους, εφήμερα βιβλία και άτεχνους στίχους· συντηρώντας έτσι μια αχόρταγη – εμπορική μηχανή που ολοένα και τις αποσυνθέτει.

Οι λέξεις διασύρθηκαν, βεβηλώθηκαν και καταδυναστεύτηκαν. Ταυτίστηκαν με παραστάσεις ρετρό από κάστρα ρημαγμένα, μνημεία βανδαλισμένα και λεηλατημένους πολιτισμούς. Έπαψαν να επαληθεύουν και να καταδικάζουν. Περιορίστηκαν στο να ξεγελούν και να επηρεάζουν. Αρκέστηκαν στο να χαϊδεύουν και να παραπλανούν. Αφυδατώθηκαν μια για πάντα από τις ευεργετικές τους ιδιότητες, και μαζί τους, εξέπνευσαν κι αυτές.

Παντελής Χατζηκυριάκου

 

Παντελής Χατζηκυριάκου Στα Άδυτα της Ψυχής